مهندسی بافت، تکامل یافته از زمینه توسعه بیومتریال و اشاره به ترکیب داربست ها،سلولها و ملکولهای بیولوژیکی فعال به بافت های عملکردی و عمل انهاست.
هدف از مهندسی بافت، مونتاژ بافت های ساخته شده است که بازگرداندن،حفظ، و یا بهبود بافت های صدمه دیده یا کل ارگان بدن است.
پوست مصنوعی و غضروف نمونه هایی از مهندسی بافت هستند که توسط سازمان غذا و دارو تایید شده اند. اما در حال حاضر در بیماری هایی انسانی استفاده محدودی دارند.
پزشکی احیا کننده: یک زمینه گسترده است که شامل مهندسی بافت و تحقیقاتی در رابطه با self-healing است. جایی که بدن از سیستم های خود استفاده می کند و گاهی اوقات ازمواد بیولوژیکی خارجی برای بازسازی سلول ها و بازسازی بافت ها و اندام ها کمک میگیرد.
این زمینه های تکامل،علاوه بر کاربرد های پزشکی، برنامه های کاربردی غیردرمانی مانند، استفاده از حسگرهای زیستی برای تشخیص عوامل تهدیدکننده بیولوژیکی یا شیمیایی و تراشه های بافت، که میتواند برای تست سمی بودن یک دارو مورد استفاده قرار گیرد.
نحوه عملکرد مهندسی بافت و پزشکی احیاکننده:
این فرایند اغلب با ساخت یک داربست از مجموعه گسترده ای از منابع ممکن از پروتئینها تا پلاستیک شروع می شود. همگامی که داربستها ایجاد میشوند،سلولهایی همراه با، یا بدون “cocktail” از فاکتورهای رشد را میتوان معرفی کرد. اگر محیط مناسب باشد، بافت توسعه میابد. در برخی مواقع، سلول ها و داربستها یکی میشوند و بافت اجازه “خود مونتاژی” میدهند.
روش دیگر برای ایجاد بافت جدید، استفاده از داربستهای موجود است.
سلولهای یک عضو اهداکننده از بین میروند و داربست کلاژن باقی مانده، برای رشد بافت جدید استفاده میشود.این فرایند به مهندسی زیستی ریه،کبد،قلب و کلیه بسیار کمک میکند و تا کنون از این فرایند استفاده شده است.
این رویکرد عالی، وعدههای زیادی برای استفاده از داربستهای بافت انسانی دورانداخته شده طی عمل جراحی و ترکیب کردن انها با سلولهای خود بیمار، برای ایجاد اندامهای سفارشی است که خوشبختانه توسط سلولهای ایمنی، رد نمیشوند.
چگونگی عملکرد مهندسی بافت و پزشکی احیاکننده،با پزشکی فعلی:
درحال حاضر مهندسی بافت، نقش نسبتا کمی را در درمان بیمار ایفا میکند. به عنوان مثال، مکمل مثانه، شریان های کوچک، پیوند پوست،غضروف،وحتی یک نای کامل در بیماران کاشته شده است. اما این روش تا به امروز تجربی و بسیار پرهزینه بوده است. در حالی که بافت های اندام های پیچیده تری مانند قلب و ریه و کبد، در لابراتوار با موفقیت بازسازی شده اند. این بافتها میتوانند در تحقیقات و به خصوص در صنعت داروسازی بسیار مفید باشند.
در نتیجه، با استفاده از عملکرد انسانی، میتوان در غربالگری دارویی و سرعت بخشیدن به توسعه و فراهم کردن ابزار کلیدی،پزشکی شخصی را تسهیل نمود. این درحالیست که، در هزینه ها صرفه جویی و همچنین حیوانات کمتری مورد تحقیق و پژوهش قرار میگیرند.